Pripadnici Vojske Republike Srpske su 27. februara 1993. godine oteli i ubili 19 državljana tadašnje Savezne republike Jugoslavije i jednu nepoznatu osobu.
Danas se navršklo tri desetljeća od zločina počinjenog u Štrpcima.
Prije 30 godina su pripadnici Vojske Republike Srpske (VRS) na željezničkoj stanici u Štrpcima, u Bosni i Hercegovini, iz voza koji je saobraćao na relaciji Beograd – Bar izveli su 20 putnika i potom ih ubili.
Organizacije za zaštitu ljudskih prava u Srbiji su uoči 30. godišnjice od zločina saopćile da su sudovi u Srbiji i Bosni i Hercegovini donijeli tri prvostepene presude za ovaj zločin.
Fond za humanitarno pravo (FHP), Žene u crnom, Sandžački odbor za zaštitu ljudskih prava i sloboda i Inicijativa mladih za ljudska prava podsjetili su da porodice žrtava ni poslije 30 godina nisu dobile pravdu, prenosi Anadolija.
Pripadnici VRS-a su 27. februara 1993. godine oteli i ubili 19 državljana tadašnje Savezne republike Jugoslavije i jedno NN lice.
Od državljana Jugoslavije, njih 18 su bili Bošnjaci, a jedan je bio Hrvat i svi su živjeli u Srbiji i Crnoj Gori – u Beogradu, Prijepolju, Bijelom Polju i Podgorici.
Žrtve ovog zločina su: Esad Kapetanović, Iljaz Ličin, Fehim Bakija, Šećo Softić, Rifat Husović, Halil Zupčević, Senad Đečević, Jusuf Rastoder, Ismet Babačić, Tomo Buzov, Adem Alomerović, Muhedin Hanić, Safet Preljević, Džafer Topuzović, Rasim Ćorić, Fikret Memović, Fevzija Zeković, Nijazim Kajević, Zvjezdan Zuličić i jedno nepoznato lice.
Najstarija žrtva imala je 59, a najmlađa 16 godina.
Do danas su pronađeni posmrtni ostaci četiri žrtve.
Tijelo Halila Zupčevića pronađeno je krajem 2009. godine na obali jezera Perućac, a posmrtni ostaci Rasima Ćorića, Jusufa Rastodera i Iljaza Ličine nađeni su u istom jezeru 2010. godine.
Samo dvije osobe pravosnažno osuđeneZa ovaj zločin do sada je osuđeno 14 osoba, od kojih samo dvije pravosnažno.
Nebojša Ranisavljević, komandant dobrovoljačkog voda pod nazivom “Resavac” ili “Skakavac”, koji je bio dio Interventne čete Višegradske brigade VRS-a, osuđen je pred Višim sudom u Bijelom Polju (Crna Gora) 2002. godine na kaznu zatvora od 15 godina.Mićo Jovičić, pripadnik Višegradske brigade VRS-a, protiv kojeg je vođen postupak pred Sudom Bosne i HercegovineH, priznao je krivicu 2016. godine i osuđen je na petogodišnju zatvorsku kaznu.
Sud Bosne i Hercegovine je 21. oktobra 2022. godine prvostepeno osudio sedmericu optuženih za zločin počinjen u Štrpcima na zatvorske kazne od po 13 godina, a prvooptuženog Luku Dragičevića, komandanta Višegradske brigade VRS-a, oslobodio uz obrazloženje da Tužilaštvo nije uspjelo dokazati njegovu krivicu.Isti sud je 19. januara 2023. godine osudio Bobana Inđića, komandanta Interventne čete Višegradske brigade VRS-a, na 15 godina zatvora za saučesništvo u zločinu počinjenom u Štrpcima.
Viši sud u Beogradu je 7. februara ove godine objavio prvostepenu presudu kojom je optužene Gojka Lukića, Duška Vasiljevića i Jovana Lipovca osudio na kazne zatvora u trajanju od po 10 godina, a Draganu Đekić na kaznu zatvora od pet godina, što su niže kazne od onih koje su za isti zločin dosudili sudovi u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini.
Visina kazne nije u skladu ni s uobičajenom praksom Višeg suda u Beogradu u pogledu kažnjavanja za ubistva civila tokom rata.
Porodice žrtava, od kojih su većina državljani Srbije, do danas nisu uspjele dobiti status članova porodica civilnih žrtava rata koji bi im omogućio skromnu materijalnu podršku, kao i priznanje patnji koje su preživjeli.
Važeći Zakon o boračko-invalidskoj zaštiti na nekoliko nivoa onemogućava sticanje statusa civilne žrtve rata i civilnog invalida, i višestruko diskriminiše civilne žrtve u odnosu na vojne.
Između ostalog, žrtvama zločina počinjenog u Štrpcima Republika Srbija ne priznaje status civilnih žrtava rata, jer su stradale na teritoriji druge države.
Na neadekvatnost postojećeg zakonskog rješenja i njegovo diskriminatorno provođenje godinama ukazuju žrtve i njihova udruženja, FHP i druge nevladine organizacije.
Izvor: Al Jazeera Balkans